Puppycursus - De puppy ontwikkelingsfasen

Net zoals je je klaarmaakt voor de komst van een baby, vergt de aankoop van een nieuwe pup de nodige research en onderzoek in de ontwikkelingsstadia en gedragsproblemen die je zou kunnen tegenkomen. Een puppycusus is dus geen slecht idee.

Puppies worden doorgaans rond hun zesde of zevende week bij de moeder weg gehaald, wat eigenlijk te snel is voor de pups om een complete set sociale vaardigheden te ontwikkelen. De ideale leeftijd ligt rond de 12 weken of ouder. Tot op die leeftijd leren de pups nog belangrijke sociale vaardigheden van hun moeders en nestgenoten, zoals hoe ver ze kunnen gaan bij het worstelen en bijten, essentiële tips over “hoe ze een hond moeten zijn” en leren wie er de leiding heeft. Pups nemen ook belangrijk gedrag over van hun moeder in deze periode, zoals hoe ze reageren tegenover mensen.

De meeste honden zijn, afhankelijk van hun ras, nog pup in zowel geest als lichaam tot ze ongeveer twee jaar oud zijn. Over het algemeen geldt dat hoe groter het ras, hoe langer het duurt voor ze volwassen zijn. Merk op dat ik hier zeg ‘over het algemeen’ – ik heb Deense doggen gezien die volwassen waren op 8 maanden en Chihuahuas die niet opgroeiden – nooit! (Nu, dat is misschien lichtjes overdreven, maar je begrijpt wel wat ik bedoel.) Honden zijn individuen.

Het is belangrijk om dat in het achterhoofd te houden, omdat je de persoonlijkheidstrekjes van je eigen hond moet leren kennen. Daardoor zal je niet enkel een meer efficiënte trainer zijn, maar je zal ook een sterkere band met je huisdier kunnen smeden. Zelfs al tijdens de puppycursus.

Het vertrouwen en de liefde van je pup winnen

De eerste stap naar succesvol opleiden in het boek (Je Hond Opvoeden), is het vertrouwen en de liefde van je pup winnen. De verschillende stadia begrijpen waar je hond doorgaat, en wat je waarschijnlijk van je puppy kan verwachten tijdens deze fasen, zijn sleutels om het vertrouwen en de liefde van je hond te winnen en om de verschillende stappen in een puppycursus te begrijpen.

Denk erom, het concept van het alfamannetje is evenzeer van toepassing op pups als op oudere honden. Net zoals bij kinderen, moet je de ouder, de toezichter en leraar zijn van je hond. Terwijl het gepast is om je hond te overladen met liefde en affectie, mag je niet de fout maken te denken dat dat de manier is om de liefde en het respect van je pup te winnen. Het is niet omdat hij een pup is, dat hij geen hond is! Hij moet weten dat jij de leiding hebt – misschien zelfs meer dan een volwassen hond, omdat je pup net van de kleine, bekende wereld aan zijn moeders zijde naar een zeer grote en enge wereld is verplaatst waar jij hem naartoe hebt gebracht!

Je moet je pup tonen dat jij de leider bent en volledig in staat om voor hem te zorgen. Je doet dit met zachte affectie en liefdevolle discipline – nooit met een harde behandeling of door hem te pesten. Wanneer je pup groeit en volwassen wordt, zal zijn zelfvertrouwen toenemen als zijn vertrouwen in jou toeneemt.

Lineaire training

Vooraleer we de verschillende ontwikkelingsfasen van je pup gaan bestuderen, wil ik je even kort het overkoepelende concept van opleiden en socialiseren meegeven. Ik wil je er op wijzen dat opleiding en socialisatie een voortdurend proces is dat op een logische en ordelijke manier moet toegepast worden. Ik noem dit lineaire opleiding. En zo bouw ik een puppycursus ook op.

Met lineaire opleiding bedoel ik dat je moet beginnen met kleine, langzaam toenemende opleiding op de meer eenvoudige zaken – zoals zindelijkheidstraining of benchtraining en dan overgaan op de ietwat moeilijkere training – zoals de basiscommando’s als "sit" (zit) en "stay" (blijf), en dan de ingewikkelde dingen zoals behendigheid, hoeden of een bepaalde competitietraining.

Begin er niet aan in de veronderstelling dat je puppy in staat zal zijn om mee te doen aan een frisbeewedstrijd wanneer hij zes maanden oud is – begin met de basiscommando’s en introduceer dan moeilijkere vaardigheden als hij vooruitgang boekt. Ik heb met ontelbare mensen gesproken en gewerkt die volledig onrealistische verwachtingen hebben van wat hun hond kan leren op een bepaalde leeftijd – het is als toekijken hoe te veeleisende ouders hun 10 jaar oude kind verplichten om voorbereidende cursussen voor de hogeschool te volgen.
Lineaire training is belangrijk vanuit zowel emotioneel als psychologisch standpunt, maar ook vanuit het lichamelijke.

Pups hebben een korte aandachtspanne en hun beenderen en spieren zijn nog volop aan het groeien. Hen forceren kan niet enkel in psychologische schade resulteren maar ook in fysieke. Druk op gewrichten die nog niet volledig gevormd zijn, kan een fysiek mankement veroorzaken wanneer de hond ouder is – zou jij willen dat je achtjarig zoontje in eerste nationale voetbal speelt op zijn leeftijd? Nee? Dwing je pup dan niet om uit te blinken in behendigheidscompetities of zware wedstrijden die zijn leven kunnen verkorten en een ongekende hoeveelheid pijn veroorzaken.

Puppy ontwikkelingsfasen

Om je een idee te geven waarom je pup soms op een bepaalde manier handelt, moet je enkele algemene richtlijnen in het achterhoofd houden voor de stadia die je puppy doorloopt. (Hou hierbij rekening met het feit dat honden allemaal individuen zijn – dit zijn geen snelle, onweerlegbare regels die gelden voor elke hond op aarde!)

0 – 2 weken: Pasgeboren

Het meest beïnvloed door hun moeder.
Geboren met tast- en smaakzin.

2 - 4 weken: Overgang

Vooral beïnvloed door hun moeder en nestgenoten.
Hun ogen zijn geopend, tanden verschijnen en smaak en gehoor ontwikkelen zich.

Ze beginnen te staan, wandelen, kwispelen en blaffen.
Wanneer ze 4 of 5 weken oud zijn, is het zicht goed
ontwikkeld.

3 - 12 weken: Socialisatie

Moet de mogelijkheden hebben om andere honden en mensen te ontmoeten.

Op 4 tot 12 weken worden ze het meest beïnvloed door hun nestgenoten en mensen, omdat ze leren spelen, sociale structuren en hiërarchie leren, en lichamelijke coördinatie leren.

Op 3 à 5 weken worden ze zich bewust van hun omgeving, mensen en relaties.

Op 5 tot 7 weken ontwikkelen ze nieuwsgierigheid en willen ze nieuwe ervaringen opdoen. Het is belangrijk voor hen dat ze in deze periode positieve ervaringen met mensen opdoen.

Van 8 tot 10 weken leren ze het gevoel ‘angst’ kennen en kunnen ze gealarmeerd raken van normale objecten en ervaringen.

Van 9 tot 12 weken leren ze sociale vaardigheden en beginnen ze zich te focussen op mensen. Dit is het ideale moment om hun training te beginnen.

3 – 6 maanden: Sociale hiërarchie

Ze worden het meest beïnvloed door hun speelkameraadjes, waar nu die van andere rassen ook onder vallen. Ze beginnen de sociale hiërarchie en het alfahond-concept te begrijpen.

Ze krijgen tanden (met het bijhorende gekauw tot gevolg).
Rond hun 4 maanden gaan ze door een tweede angstfase.

6 -18 maanden: Adolescentie

Ze worden het meest beïnvloed door mensen.
Van 7 tot 9 maanden gaan ze door een twee kauwfase.
Ze hebben een verhoogd besef van dominantie en beginnen mensen uit te dagen.
Als ze niet gecastreerd of gesteriliseerd zijn, beginnen ze seksueel gedrag te vertonen.

Nu we dat algemene kader vast in ons geheugen hebben, kunnen we kijken wat je mag verwachten van je pup in de verschillende fasen wanneer hij opgroeit en zich ontwikkelt:

• Kleutertuin

Dit is waar je kleintje zijn levenslange gewoonte van het leren van nieuwe dingen aankweekt. Door hem correct te stimuleren op dit ogenblik krijgt hij het idee dat leren een leuk en volledig natuurlijk gegeven is, en je zal ervoor zorgen dat je pup een goed opgevoede, goed gesocialiseerde volwassene wordt. Vanaf de dag dat je je hond mee naar huis neemt – doorgaans tussen de 8 en 12 weken, afhankelijk van waar je je pup koopt – zou je moeten beginnen met socialisatie en hem een beetje “informele” training geven. Neem hem mee naar verschillende plaatsen, stel hem voor aan enkele nieuwe situaties en mensen, maar onthou dat dit een tijd is waarin je vertrouwen moet opbouwen. Alles is nieuw, opwindend en beangstigend voor hem. Je hebt hem uit zijn vertrouwde omgeving genomen en leert hem nu dat jij de leider van de roedel bent, dus doe het rustig aan.

Dit is een belangrijke stap in de ontwikkeling van je pup. Denk eraan dat sommige experten geloven dat de optimale tijd voor socialisatie van pups eigenlijk slechts tot 16 weken gebeurt, en dat je, indien je deze kans mist, de kans kan missen om je pup goed te socialiseren. Een puppycursus rond deze leeftijd is dus ideaal.

Dus, in jouw belang en dat van je puppy: mis deze kans niet.

"Informele training" begint ook rond deze tijd. Het betekent dat je je pup eenvoudige dingen moet beginnen leren, zoals de betekenis van de woorden "Nee!" en "Come" (kom). Je kan nu ook beginnen met de zindelijkheidstraining, en hem leren waar zijn bed is, waar zijn bench is als je een bench gebruikt en in welke kamers van het huis hij mag komen. Socialisatie moet beginnen vanaf dag één – maar ik zeg het nogmaals, rustig aan – maar hij zou zich vooral comfortabel moeten voelen om met jou ergens heen te gaan vanaf acht weken.


• De basis

Op de leeftijd van ongeveer 4,5 tot 5 maanden, zou je moeten beginnen met je hond basiscommando’s aan de leren, zoals "come" (kom), "sit" (zit) of "stay" (blijf). De socialisatietraining zou nu al flink gevorderd moeten zijn. Je hond zou je moeten kunnen vergezellen naar een brede variatie van plaatsen, en hij moet veel interactie hebben met nieuwe ervaringen, mensen en andere dieren. Dus een puppycursus voor deze leeftijd is aan te raden.

Maak hem ook gewoon aan handelingen als borstelen, dat je met hem omgaat in het algemeen, en wat vrije speeltijd. Geen uitputtende fysieke activiteiten zoals inspannende frisbeespelletjes of marathontraining. Benchtraining kan beginnen van zodra je de pup mee naar huis neemt, net zoals socialisatie – maar hou de opleidingssessies kort en leuk (van 3 tot 5 minuten) en onthou dat je altijd met een positieve noot moet afsluiten.

• Basisschool

Vanaf ongeveer 6 tot 12 maanden kan je verdergaan met het opfrissen van de kennis van de basiscommando’s – je hond zou in staat moeten zijn om “sit” (zit), “stay” (blijf), “down-stay” (neer-blijf), “heel” (voet), “drop it” (laat los) en “fetch” (haal) met relatief gemak uit te voeren, en je moet ook zijn sociale vaardigheden blijven aanscherpen. Dit is een ideaal moment om de “Roedelleider-mentaliteit” in zijn geheugen te prenten, vooral omdat je hond nu bijna aan zijn adolescentie is gekomen, waar hij meer geneigd zal zijn om je leiderschap in twijfel te trekken. Een hond van een jaar oud, zou al zijn basiscommando’s moeten kennen, een goede zelfcontrole moeten hebben in publiek en volledig huisgetraind zijn. Dat wil niet zeggen dat hij volledig volwassen is – verre van! Hij zal nog dagen hebben waarop hij zich gedraagt als een sufkop en je zal je afvragen waar hij zijn hersenen gelaten heeft! Beperk de strenge oefeningen tot een minimum – daarmee bedoel ik dat lange wandelingen of korte joggingtripjes goed zijn voor zijn conditie, maar laat hem niet voortdurend scherpe sprongen of snelle draaien maken die een blijvende schade kunnen veroorzaken voor zijn botten en kraakbeen dat nog steeds in de groei is. Trainingssessies kunnen stelselmatig verlengd worden tot 20 à 30 minuten per sessie, en dat een of twee keer per dag.

• Middelbaar

OK, deze jongen doet een dutje in de klas – dat komt waarschijnlijk omdat hij zo hard heeft gewerkt aan zijn lessen vandaag! Van zijn 1 tot 2 jaar zou je hond meer vergevorderde commando’s moeten leren – zoals “off” (af) – zoals in “spring niet op oma als ze bij je thuis binnen wandelt!” en hij zou moeten leren om van op langere afstanden te reageren op je commando’s. Als je bijvoorbeeld in het park bent en hij is niet aan de leiband, zou hij in het zicht moeten blijven en onmiddellijk naar je terugkeren wanneer je hem roept. Je kan hem harder beginnen trainen, en meer fysieke inspanningen toevoegen, maar hou rekening met zijn ras, zijn individuele graad van volwassenheid en zijn uiterlijke kenmerken. Opleidingssessies duren bij voorkeur 20 à 30 minuten een of tweemaal per dag.

• Hogeschool

Na zijn tweede levensjaar, zou je hond alle basiscommando’s én eender welke gevorderde training of commando’s die je hem geleerd hebt moeten kennen en hij zou volledig gesocialiseerd moeten zijn. Je zou nu met hem moeten beginnen – als je interesse hebt om zijn opleiding nog verder te zetten natuurlijk – op meer geavanceerde commando’s en vaardigheden, zoals een speeltje kiezen op kleur, behendigheidstraining, competitietraining, zoek-en-red, etc. Afhankelijk van zijn ras is het mogelijk dat hij nog steeds niet zijn volledige volwassenheid heeft bereikt, maar zijn botten en lichaamsbouw zouden sterk genoeg moeten zijn om de meeste training te doorstaan. Hij zou goed moeten kunnen omgaan met afleidingen en op jou moeten letten en reageren in publiek. De sessies zouden zich nog steeds moeten beperken tot 20 à 30 minuten per keer, maar je kan er meerdere per dag inlassen als je wil. Het is beter om regelmatig kortere sessies in te lassen dan 2 of 3 uur durende sessies die jullie beiden afmatten. En zorg ervoor dat je ook wat ontspanning en speeltijd inlast.

Voila, tot hier de korte puppycursus. Meer info kan je vinden in de boeken "Je Hond Opvoeden" en "Puppytraining".

Wil je op de hoogte blijven van alle nieuwe rassen en artikelen die op de website verschijnen? Registreer jezelf hier en je krijgt elke 2 weken een update in je mailbox. Je kan jezelf altijd probleemloos uitschrijven.